admin

– پیشگیری از سرعت های ناخواسته : در جاده ها و سطوح شیبدار به راننده کمک می کند تا اختیار سرعت اتومبیل را در دست داشته باشد.
– تنظیم جهت حرکت خودرو : گیربکس، شرایطی را فراهم می کند تا خودرو به جلو یا عقب حرکت کند. همچنین به خودرو قدرت حرکت معکوس می دهد.
– امکان درجا کار کردن موتور : در برخی مواقع که نیاز به حرکت نیست، اما باید موتور فعال باشد، مانع انتقال نیروی موتور به چرخ ها می شود.
ساختمان کلی گیربکس :
در ساختمان یک گیربکس، تعدادی چرخ دنده وجود دارد که بر روی هم سوار شده اند. هر چرخ دنده نشان دهنده یک دنده بر روی دسته دنده خودرو می باشد. همه افرادی که رانندگی می کنند، به دفعات زیادی با دسته دنده سر و کار دارند. این دسته، رابط بین راننده و گیربکس می باشد. هر بار که راننده، دنده را تغییر می دهد به گیربکس فرمان می دهد که از چه چرخ دنده ای برای انتقال قدرت استفاده کند. ساختمان کلی در گیربکس های اتومات هم به این شکل می باشد.
.گیربکس دستی (Manual):
در این نوع از گیربکس ها، راننده با فشردن پدال کلاچ، قدرت را به گیربکس منتقل می کند. سپس از طریق چرخ دنده ها، به محور خروجی و بعد چرخ ها انتقال می یابد.
راننده باید با تعویض دنده به وسیله دسته دنده و فشار پدال به درگیری کلاچ با موتور کمک نماید. در این حالت، کنترل خودرو کاملا در دست راننده می باشد. او با تصمیم خود، سرعت خودرو را افزایش یا کاهش می دهد.
– گیربکس ترتیبی (غیر سنکرونیزه): عملکرد این گیربکس ها به صورت منظم و پشت سر هم می باشد. برای انتقال از سرعت 2 به 4 باید اول به سرعت 3 و بعد به 4 برود. به این معنی که امکان تعویض مستقیم دنده از 2 به 4 وجود ندارد. این مسئله شرایط سختی را برای رانندگان فراهم می نمود.
امروزه این گیربکس ها در موتورها مورد استفاده قرار می گیرند و در خودروها به کار نمی روند.
– گیربکس غیر ترتیبی (سنکرونیزه): در این نوع گیربکس ها، برخلاف نوع قبل، تعویض دنده به صورت منظم و پشت سر هم نمی باشد. امروزه در بسیاری از سواری ها از این نوع گیربکس استفاده می شود. در این شرایط امکان انتقال سرعت از 2 به 4 وجود دارد.
گیربکس اتوماتیک :
کار کردن با این نوع گیربکس ها راحت تر می باشد. در خودروهایی که گیربکس اتوماتیک دارند، نیازی به دخالت راننده وجود ندارد. در این خودروها، پدال کلاچ حذف شده و اتومبیل به صورت خودکار، دنده صحیح را انتخاب می کند.
برای حرکت خودرو کافی است تا دنده را در حالت رانندگی قرار داده و پدال گاز را فشار دهید.
– گیربکس خودکار سیاره ای (AT): استفاده از این نوع گیربکس، در صنعت خودروسازی بسیار رایج می باشد. در گیربکس AT برای انتقال قدرت از چرخ دنده های خورشیدی سیاره ای استفاده می شود. کلاچ خودرو به صورت هیدرولیک و دارای یک سیستم کنترلی مجزا می باشد.
– گیربکس AMT : شاید بتوان گفت که این نوع گیربکس حد فاصل بین گیربکس دستی و اتوماتیک می باشد. در آن، مزایای گیربکس دستی و راحتی گیربکس اتومات دیده می شود. در این حالت، تعویض دنده و هزینه بالای سیستم های اتوماتیک وجود ندارد. پدال کلاچ حذف شده و تعویض دنده ها به کمک یک سیستم الکتریکی و یک برنامه کامپیوتری انجام می شود. در حالی که راننده هم می تواند دنده را سبک یا سنگین نماید.
AMT مخفف عبارت AUTOMATED MANUAL TRANMISSION می باشد و به معنی گیربکس دستی اتوماتیک شده است.
گیربکس های نیمه خودکار :
امروزه در بسیاری از خودروها از گیربکس های اتوماتیک و نیمه اتوماتیک استفاده می شود.
گیربکس های نیمه خودکار، از نوع اتوماتیک نیستند و شباهت زیادی به گیربکس های دستی دارند. اما در آنها پدال کلاچ حذف شده است. در این نوع گیربکس، از محرک ها و رایانه ها برای جابه جایی چرخ دنده ها استفاده می شود.
– گیربکس تیپ ترونیک : عملکرد این گیربکس ها به دنده های معمولی اتوماتیک شباهت دارد. این نوع گیربکس به راننده امکان می دهد تا زودتر از سیستم اتومات خودرو اقدام به تعویض دنده نماید.
– گیربکس تیپ ترونیک S : این نوع گیربکس، نسخه جدید گیربکس تیپ ترونیک می باشد. راننده می تواند بدون انتخاب حالت دستی، اقدام به کم و زیاد کردن دنده نماید. اگر تا 8 ثانیه ، دنده را تعویض نکند سیستم به حالت خودکار برگشته و اختیار امور را به دست می گیرد.
– گیربکس شیفت ترونیک : در این گیربکس ها، تکنولوژی جدیدی برای تعویض دنده ها وجود دارد. در این حالت ، راننده می تواند با استفاده از اهرم تعویض دنده یا پدال های شیفتر( موجود در پشت فرمان) دنده را به صورت دستی، سبک یا سنگین نماید.
گیربکس پیوسته متغیر (CVT):
گیربکس پیوسته متغیر (CVT) : این نوع گیربکس برای اولین بار در سال 1886 ثبت شد. در ساختمان آن، دو پولی وجود دارد که با کمک یک تسمه به یکدیگر متصل شده اند. محور اصلی پولی اول به موتور و محور اصلی پولی دوم به دیفرانسیل متصل می گردد.
استفاده از این نوع گیربکس باعث کاهش مصرف سوخت و افزایش قدرت بهینه موتور می شود.
گیربکس دو کلاچه (DCT) : گیربکس های دو کلاچه، ترکیبی از گیربکس های دستی و اتوماتیک هستند. فناوری های به کار رفته در این گیربکس ها، اختلالی در ارسال جریان نیرو به چرخ های خودرو ایجاد نمی کنند

سخن پایانی 

گیربکس خودرو یکی از مهم ترین قطعات آن به شمار می رود که نقش بسزایی در انتقال نیرو دارد. این قطعه هم ممکن است در اثر عوامل مختلفی آسیب ببیند. اگر با چنین مشکلی مواجه شدید برای تعمیر گیربکس می توانید به تعمیرگاه تخصصی گیربکس مراجعه نمایید.